Przewóz towarów niebezpiecznych, czyli produktów, które stwarzają lub mogą stwarzać zagrożenie w transporcie, jest regulowany przez prawo międzynarodowe. Podstawowym aktem prawnym, regulującym przewóz drogowy towarów niebezpiecznych, jest Umowa Europejska ADR. Celem tych przepisów jest maksymalne obniżenie ryzyka związanego z transportem towarów niebezpiecznych – przez zmniejszenie prawdopodobieństwa zaistnienia zdarzenia oraz rozmiaru ewentualnych szkód. W niniejszym artykule omówimy wymagania, jakim podlega przewóz towarów niebezpiecznych w sztukach przesyłki.

Czym jest sztuka przesyłki?

Sztuka przesyłki, zgodnie z definicją zamieszczoną w Umowie ADR, to końcowy produkt operacji pakowania materiału niebezpiecznego, składający się z opakowania (lub dużego opakowania lub DPPL) wraz z zawartością, które jest przygotowane do wysyłki, czyli oznakowane zgodnie z wymaganiami przepisów ADR. Określenie to obejmuje również naczynia do gazów (np. butle) oraz przedmioty nieopakowane zawierające materiał niebezpieczny. Zatem przewóz w sztukach przesyłki oznacza przewóz materiałów niebezpiecznych w opakowaniach, naczyniach do gazów lub przewóz nieopakowanych przedmiotów, zawierających materiały niebezpieczne.

Co wozimy w sztukach przesyłki?

Zaledwie dla kilkunastu materiałów zdefiniowanych w wykazie towarów niebezpiecznych ten sposób przewozu jest zabroniony. Rodzaj opakowania, jakiego możemy użyć do przewozu towaru niebezpiecznego, został określony poprzez zastosowanie kodów instrukcji pakowania, które znajdują się w kolumnie 8 wykazu materiałów niebezpiecznych. Jeżeli w kolumnie tej nie podano żadnego kodu, oznacza to, że przewóz tego materiału w sztukach przesyłki nie jest dozwolony. Kody instrukcji pakowania rozpoczynają się od liter P, IBC, LP oraz R i oznaczają odpowiednio rodzaj opakowań, jakie możemy zastosować:

• P – opakowania o maksymalnej pojemności 450 L lub masie 400 kg, tj. kanistry, bębny, skrzynie, worki, opakowania złożone lub naczynia do gazów;
• IBC – duże pojemniki do przewozu luzem (DPPL);
• LP – duże opakowania;
• R – opakowania metalowe lekkie.

Każdą sztukę przesyłki zawierającą towar niebezpieczny należy zapakować zgodnie z wymaganiami podanymi w instrukcji pakowania, przypisanej do danego towaru niebezpiecznego. W większości przypadków będzie wymagane zastosowanie opakowań certyfikowanych, czyli takich, które spełniają określone wymagania konstrukcyjne i wytrzymałościowe.

Potwierdzeniem spełnienia tych wymagań oraz zgodności z zatwierdzonym typem konstrukcyjnym opakowania jest oznakowanie certyfikacyjne, naniesione bezpośrednio na opakowanie.

Oznakowanie sztuk przesyłki

• Sztuki przesyłki zawierające towary niebezpieczne powinny być oznakowane w sposób czytelny i trwały:
  oznakowaniem certyfikacyjnym opakowań zgodnym z wymaganiami instrukcji pakowania, przewidzianymi dla danego towaru niebezpiecznego (jeżeli takie opakowanie jest wymagane, a w większości przypadków tak się dzieje);

(…)